Vesayet Gerektiren Haller Nelerdir?
Vesayet Gerektiren Haller Nelerdir?
Henüz 18 yaşına doldurmamış reşit olmamış ya da yasal hakları çeşitli sebeplerden dolayı sınırlandırılmış olan bireylerin hem kişisel hem de maddi haklarını korumak maksadıyla faaliyetten yürütmekte olan kuruma Vesayet denilmektedir. Vesayet gerektiren haller 4721 sayılı medeni kanunlar tarafından düzenlenmiştir. Bir bireyin vesayet altına alınabilmesi için 2 durum gerçekleştirilir. Bu durumlardan birisi kanuna bireyin vesayet çerçevesinde değerlendirip Vesayet altına alınmasıdır.İkincisi Bizzat kendi mahkemeden vesayet altına alınmayı kendi talep edebilir. Böylelikle mahkeme tarafından uygun bulunması durumunda Vesayet altına alma işlemi kabul edilebilir. Ve böylece bireyin Vesayet altına alınmasına karar verilir. Bu iki durum hariciler vesait işleminin gerçekleşmesi söz konusu değildir.
Böyle bir durum söz konusu olduğunda mahkeme tarafından Vesayet altına alınan kişi için bir vasi tayin edilmektedir. Böylece vasi tarafından Vesayet altına alınan bireyin kişisel hakları ve maddi hakları korunur. Maddi haklarının yönlendirilmesi ve maddi haklarının kullanımı vasi tarafından yapılmakta olup tüm işlemler Vesayet altına alınan kişi için gerçekleştirilir. Aynı zamanda Vesayet altına alınan kişinin hukuki işlerinin yürütülebilmesi nide yine vasi sağlar. Vesayet altına alınabilmesi ve vasi tayin edilebilmesi için belirli şartların oluşması gerekmektedir. Gereken şartların olmaması durumunda ya da durumlara yönelik sıfatların oluşturulamaması durumunda Vesayet altına alma işlemi gerçekleştirilemez. Vesayet altına alma ve vasi tayin etme işlemi ancak Mahkeme yolu ile olabilir.
Vesayeti gerektiren durumlar 4721 sayılı Medeni kanunun vesayeti gerektiren durumlar hakkında gerekli çerçeveyi oluşturmaktadır. Bu koşulla:
- Bireyin Reşit olmaması
- Kişinin kendi rızası ile Vesayet altına alınmak istemesi
- Kişinin hapis cezası alması
- Yasal hakları sınırlandırılmış olmasa.
Vesayet Davası Görevli Mahkeme
Vesayet gerektiren haller bulunduğun da mahkemeye başvuru yapılarak birey vesayet altına alınabilmesi mümkündür. Vesayet davalarından davada yetkili olan mahkeme vesayet altına alınacak kişinin yerleşim yerindeki mahkemedir. Bu durumda bireyin bulunduğu il ilçe mahkemeleri Sulh Hukuk Mahkemesi olarak görevlidir. Vesayet davalarından değerli mahkemeler tarafından bileğin vesayet altına alınması bireyin hak ve özgürlükleri vesayet makamının iznine tabi tutulur. Bu durumda vesayet makamının izni dahilinde bireyin ikametgahını değiştirmesi mümkündür. Ancak Vesayet makamının izni dahilinde değiştirilen ikametgah
Vasi Atamanın Koşulları
Vesayet gerektiren haller bir bireyde bulunuyorsa yakınları tarafından vasi atanması davası açılabileceği gibi bireyin kendi tarafından da Vesayet altına alınmak için dava açması mümkündür. Hasımsız tek taraflı açılan bu davada kişilerin bulunduğu adresteki Hukuk Mahkemesi tarafından vasi işlemleri gerçekleştirilir.Vesayet altına alınabilmesi ve bireye vasi atanması için bazı şartların olması gerekmektedir.
Vasi atamanın yapılabilmesi için vesayet gerektiren haller kapsamında birey gerekli olan dilekçenin ve delillerin toplanarak mahkemelerine başvuruda bulunması gerekmektedir. Vasi atanması için açılan davada bilirkişi ve tanık gibi delillerin dayandırılması durumunda masrafların karşılanabilmesi içinharç yatırılmalıdır. Gerekli olan şartların tamamlanması durumunda vasi atama davası görülür. Vesayet davasının açılabilmesi için Vesayet gerektiren haller olması yeterlidir. Bu durumun ispatı gerek davayı açan kişi tarafından gerekse vasi tayin edilecek kişi tarafından ispatlanmalıdır.
Vesait gerektiren haller yasalar ve kanunlar ile belirtilmektedir. Bir bireye vasi atanması için birey küçük olması, akıl sağlığının yerinde bulunmaması, alkol veya farklı maddelere bağımlılığının olması bir gün özgürlüğünü kısıtlayacak sebeplerin olması, kişinin vesayet altına alınacak durumların oluştuğunu bizzat kendinin söylemesi ile olmaktadır. Tüm bu durumda araştırılarak delillere dayandırılır. Ve bu iddiaların yöneltildiği kişi dinlenerek oluşacak olan yargıya göre sonuç belirlenmektedir. Akıl sağlığında oluşan problemler nedeniyle vasiye atılması gerektiği durumlarda resmi sağlık kuruluşlarınca rapor düzenlenmesi ve bu raporun mahkemeye sunulması gerekmektedir.
Vesayet gerektiren haller bir kişide bulunuyor ve bu durum mahkemede gerek bu kişi tarafından gerekse vasi ataması gerçekleştirecek kişi tarafından ispata dayandırılıyorsa vasi atama duruşması görülerek sonuç şekillenir. Vesait işlemi net karara bağlanması ardından ilgili makam vasi olarak görev yapabilecek nitelikleri taşıyan kişinin bireyin vasisi olarak atanmasını sağlar. Vasi atama işlemlerinde bir kısıtlamanın olması durumundan vesayet altına alınan kişinin eşi ya da yakın akrabalarından birine vasilik görevi verilmektedir. Eğer herhangi bir kısıtlama durumu yoksa ve aile meclisi tarafından 1 atama gerçekleşmiş değilse bu durumda vasilik görevini yapmakla yükümlü hale gelecek kişinin öncelikle vasilik görevini kabul etmesi gereklidir.
